Het is de schrik van menig beginnend student in het hoger onderwijs: het (negatief) bindend studieadvies. Zolang de propedeuse nog niet behaald is kan een student dit bindend studieadvies krijgen. Het ontvangen van een bindend studieadvies betekent einde opleiding en om die reden mag het advies niet lichtvaardig door een onderwijsinstelling gegeven worden. 

Het doel van de bindend studieadviesregeling

Het idee achter het concept van het negatief bindend studieadvies is eenvoudig: beëindig de opleiding van studenten die niet geschikt zijn voor de opleiding tijdig. Zo wordt voorkomen dat zij vele jaren onsuccesvol studeren. Studenten die excessief lang over hun opleiding doen kosten het Nederlandse onderwijsstelsel immers veel geld.

Ondanks deze goede intenties zijn studenten die worden gedwongen te stoppen met hun opleiding daar doorgaans niet blij mee. Zij willen graag doorstuderen en vinden zichzelf wel geschikt voor de opleiding. Steeds vaker vinden studenten de weg naar het College van Beroep voor de Examens waar zij in beroep kunnen tegen het negatief bindend studieadvies. 

Wanneer mag een student een negatief bindend studieadvies krijgen?

De juridische grondslag voor het negatief bindend studieadvies is gelegen in de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). Daaruit blijkt dat een bindend studieadvies alleen mag worden gegeven indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:

  • Het studieadvies wordt voor de eerste keer gegeven. Onderwijsinstellingen mogen  bijvoorbeeld niet eisen dat een student na het eerste studiejaar 50 punten heeft gehaald én na het tweede studiejaar alle 60. Er mag maar één norm worden gehanteerd.
  • De student heeft onvoldoende studiepunten gehaald. Hoeveel studiepunten voldoende is staat in de Onderwijs- en Examenregeling van de opleiding.
  • De student is tijdens het studiejaar gewaarschuwd voor de gevolgen van onvoldoende studievoortgang. Dit gebeurt meestal per brief na het eerste half jaar. Een student die niet is gewaarschuwd kan geen negatief bindend studieadvies krijgen.
  • De student is in de gelegenheid gesteld zijn verhaal te doen bij de examencommissie. Dit dient er toe dat de student de mogelijkheid krijgt duidelijk te maken waarom hij of zij onvoldoende studiepunten heeft gehaald en de examencommissie te wijzen op bijzondere omstandigheden als die aanwezig zijn.
  • Er is geen sprake van bijzondere omstandigheden. Indien sprake is van bijzondere omstandigheden mag geen negatief bindend studieadvies worden opgelegd. Bijzondere omstandigheden zijn:
    • Ziekte
    • Functiestoornis
    • Zwangerschap
    • Bijzondere familie-omstandigheden
    • Lidmaatschap van bijvoorbeeld een medezeggenschapsraad of opleidingscommissie.

Een negatief bindend studieadvies betekent dat de student wordt uitgeschreven. De student kan zich dan nooit meer inschrijven voor die specifieke opleiding aan die onderwijsinstelling. Uitzonderingen hierop zijn wanneer de onderwijsinstelling een termijn verbindt aan de afwijzing (bijvoorbeeld: dat een student zich na drie jaar opnieuw kan inschrijven) en wanneer de student bij zijn verzoek tot herinschrijving aannemelijk maakt dat hij de opleiding nu wél met goed gevolg kan doorlopen.

De hoogste onderwijsrechter van Nederland, het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO), heeft de laatste jaren veel uitspraken gedaan over het negatief bindend studieadvies. Studenten zijn daarbij regelmatig in het gelijk gesteld.

Bezwaar en/of beroep tegen bindend negatief studieadvies (BSA)

Een student die een bindend studieadvies heeft gekregen ondanks dat dat volgens het bovenstaande overzicht niet gegeven kon worden, doet er goed aan beroep in te stellen bij het College van Beroep voor de Examens (CBE of COBEX). Dat geldt ook voor de student die op andere wijze kan aantonen toch voor de opleiding geschikt te zijn, bijvoorbeeld door het overleggen van reeds behaalde diploma’s van hetzelfde niveau als de huidige opleiding. Het College van Beroep voor de Examens kan het bindend studieadvies ongedaan maken.

Meer informatie

Voor iedere student die graag wil doorstuderen na een bindend studieadvies loont het om juridisch advies in te winnen van een specialist Onderwijsrecht. In veel gevallen kan het studieadvies worden vernietigd of kunnen afspraken worden gemaakt met de onderwijsinstelling over voorwaardelijke voortzetting van de opleiding. Neem vrijblijvend en rechtstreeks contact op met onze Vakgroep Onderwijsrecht. Mail hiervoor naar: karmiris@honoreadvocaten.nl, of bel: 030 214 51 50.